Bryan
Bryan (Ζιμπάμπουε), 2017, Ψηφιακή εκτύπωση μελάνης αρχειακών προδιαγραφών, 120 x 160 εκ.

Bryan
Μαθητής
Ζιμπάμπουε

Πριν έρθω στην Αθήνα, έμεινα για ένα διάστημα, μαζί με τον αδελφό μου, τον John1, σε κέντρο φιλοξενίας προσφύγων στη Λέσβο. Στο νησί φτάσαμε από την Τουρκία, μετά από ένα περιπετειώδες ταξίδι με φουσκωτή βάρκα που κράτησε έξι με εφτά ώρες. Πριν ξεκινήσουμε, μας είχαν πει ότι θα μας πήγαιναν κατευθείαν στην Αθήνα, ότι η απόσταση είναι μικρή, ότι το ταξίδι είναι απολύτως ασφαλές και ότι θα διαρκούσε μόνο είκοσι λεπτά. Τελικά, όπως αποδείχτηκε, δεν μας είπαν την αλήθεια. Επιπλέον, η μηχανή της βάρκας χάλασε και έμεινε ακυβέρνητη για πολλές ώρες. Ήταν Δεκέμβρης μήνας, φυσούσε δυνατός αέρας, και εγώ με τον αδελφό μου δεν ξέραμε κολύμπι. Ήταν πολύ επικίνδυνο. Η περιπέτεια τελείωσε όταν ήρθαν τα σωστικά και μας έβγαλαν στη Λέσβο.

Τώρα ζω σε ένα διαμέρισμα στην Κυψέλη. Το μοιράζομαι με τον αδελφό μου και άλλους τρεις συγκάτοικους. Βρίσκεται στον πέμπτο όροφο μιας πολυκατοικίας και έχει μεγάλη βεράντα με ωραία θέα. Από τη βεράντα, μπορείς να δεις όλη την Αθήνα. Όμως, για μένα, το αγαπημένο μέρος του σπιτιού είναι η τραπεζαρία, όπου μου αρέσει να κάθομαι και να διαβάζω ή να ακούω μουσική. Μου αρέσει πολύ η μουσική. Δυστυχώς δεν έχω ηλεκτρονικό υπολογιστή στο σπίτι αλλά υπάρχει WiFi και, με το κινητό μου, μπορώ να χρησιμοποιώ το ίντερνετ. Άλλες φορές, καθόμαστε μαζί με τον John και συζητάμε ή μου διαβάζει τα ποιήματα που γράφει. Αισθάνομαι ασφάλεια μέσα στο σπίτι μου. Το ίδιο και όταν βγαίνω βόλτα στην Αθήνα, στο κέντρο ή στη γειτονιά που μένω.

Όταν άρχισα να παρακολουθώ το πρόγραμμα του Μουσείου2 δεν είχα ξεκινήσει ακόμα σχολείο. Μου έλειπε πολύ και ήθελα να αρχίσω να πηγαίνω σχολείο και εδώ στην Ελλάδα, για να μη μείνω πίσω στις σπουδές μου. Όσο περνούσαν οι μέρες, φοβόμουν ότι αν δεν πάω σχολείο μπορεί να κάνω κάτι που δεν είναι σωστό σ’ αυτή τη χώρα, κάτι παράνομο, και να φυλακιστώ ή να με στείλουν πίσω στην πατρίδα μου, όπου δεν είμαι καθόλου ασφαλής. Ευτυχώς, τώρα έχω ξεκινήσει και πηγαίνω. Είμαι πολύ χαρούμενος και προσπαθώ να προσαρμοστώ, να βάλω τα δυνατά μου για να τα καταφέρω και να πραγματοποιήσω τα όνειρα που έχω για το μέλλον μου. Πρέπει πρώτα να μάθω καλά τη [ελληνική] γλώσσα για να ενταχθώ σε μεγαλύτερη τάξη και να αρχίσω πια μέσα από το σχολείο να μαθαίνω καινούρια πράγματα.

Είναι πολύ σημαντικό να χτίζει κανείς γερές βάσεις και να εστιάζει σ’ αυτές όλες του τις προσπάθειες. Αυτό είδα στο έργο Σκάλα ΙΙ του Ντο-Χο Σου, ένα από τα έργα που συζητήσαμε στο Μουσείο3. Σε αυτό το έργο, η σκάλα δεν ακουμπάει στο πάτωμα αλλά αιωρείται κρεμασμένη από το ταβάνι. Όταν το είδα, σκέφτηκα ότι ο καλλιτέχνης ήθελε να δείξει μεταφορικά την πορεία προς την εκπλήρωση των ονείρων μας και να τραβήξει την προσοχή μας στα πρώτα μας βήματα αλλά και στο πόσο σημαντικό είναι να έχουμε στέρεες βάσεις στη ζωή για να μπορέσουμε να πατήσουμε γερά και, πάνω σε αυτές, να χτίσουμε το μέλλον μας.

Οι μπόγοι στο έργο της Κιμσούτζα4 θα μπορούσαν να συμβολίζουν τους πρόσφυγες. Τα διαφορετικά χρώματα στα υφάσματα συμβολίζουν τους διαφορετικούς πολιτισμούς από τους οποίους καθένας [από εμάς] προέρχεται ή τη διαφορετική φυλή στην οποία ανήκει. Επίσης, όπως οι μπόγοι κρύβουν μέσα τους πράγματα που δεν μπορούμε να δούμε, έτσι και κάθε πρόσφυγας κρύβει μέσα του ιδέες και ταλέντα αλλά δεν του έχει δοθεί η ευκαιρία να τα ξεδιπλώσει και να δείξει και στους άλλους αυτά τα δώρα που φέρει μέσα του. Χρειάζεται χρόνος και, ίσως, μια μέρα, ο μπόγος να ανοίξει και να μπορέσουν και οι πρόσφυγες να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες και τα ταλέντα τους. Μόνο τότε θα αισθάνονται ελεύθεροι.

Αν παρατηρήσουμε το έργο του Βλάση Κανιάρη5, δείχνει ακριβώς πώς είναι ένας πρόσφυγας που μόλις έχει φτάσει σε μια άλλη χώρα και περιμένει κάτι σημαντικό να συμβεί και να του δοθούν ευκαιρίες να κάνει κάτι. Εγώ θα μπορούσα να ταυτιστώ με τη φιγούρα που βρίσκεται έξω από το πλαίσιο γιατί δεν μου αρέσει να αισθάνομαι περιορισμένος· μου αρέσει να παροτρύνω τους άλλους ανθρώπους και να τους παρακινώ να κάνουν πράγματα που θα τους βοηθήσουν να προχωρήσουν στη ζωή τους. Για παράδειγμα, ο αδελφός και εγώ δεν είμαστε συνηθισμένοι να ζούμε μόνοι. Όμως, προσπαθούμε να μάθουμε και να συνεχίσουμε τη ζωή μας με αυτό που έχουμε τώρα. Αυτό είναι στο μυαλό μας. Να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε τα επόμενα χρόνια για να πραγματοποιήσουμε τα όνειρα που έχουμε για τη ζωή μας. 

Το έργο που ξεχώρισα και μου άρεσε πιο πολύ από όλα όσα είδαμε είναι του Αλέξανδρου Γεωργίου, αυτό που δείχνει τον Παρθενώνα6. Έτσι όπως ο καλλιτέχνης έχει χρωματίσει τον αρχαίο ναό με κίτρινο χρώμα και τον έχει κάνει να ξεχωρίζει από την υπόλοιπη εικόνα που είναι γκρίζα, σα να εκπέμπει κάποιο φως, μου έφερε στο νου τις παραβολές που έλεγε ο Ιησούς από την κορυφή ενός βράχου. Μια άλλη σκέψη που μου δημιουργήθηκε κοιτάζοντας το ίδιο έργο σχετίζεται και πάλι με τα γερά θεμέλια που πρέπει να έχει κανείς για να έχει και ένα καλό μέλλον. Εφόσον ο ναός έχει χτιστεί πολλούς αιώνες πριν και ακόμα βρίσκεται εκεί, σημαίνει ότι χτίστηκε προσεκτικά, μελετημένα και με γερές βάσεις. Τα θεμέλια είναι από τα πιο βασικά πράγματα στα οποία πρέπει να δίνουμε μεγάλη προσοχή, γιατί πάνω σε αυτά θα πατάμε στην μετέπειτα ζωή μας. Γι’ αυτόν τον λόγο, το σχολείο είναι αυτή τη στιγμή το πιο σημαντικό για μένα.

Μου αρέσει επίσης να παίζω ποδόσφαιρο και είμαι καλός σ’ αυτό το άθλημα, αλλά πιστεύω ότι πρέπει κανείς να δοκιμάζει πολλά πράγματα σε όλους τους τομείς για να ανακαλύψει τελικά σε ποιον από όλους είναι καλός και μετά να προχωρήσει. Το όνειρό μου για το μέλλον μου είναι να σπουδάσω μηχανικός λογισμικού αλλά θυμάμαι  τη μητέρα μου που ήθελε να γίνω γιατρός και επέμενε σ’ αυτό. Εννοούσε ότι είναι πιο σημαντικό να σώζεις ανθρώπινες ζωές παρά να συμβάλλεις στην εξέλιξη της τεχνολογίας. Γι’ αυτό και εγώ θα προσπαθήσω να γίνω γιατρός. Χρειάζεται όμως πρώτα να δω αν είμαι καλός στα μαθήματα και αν θα πάω καλά στις εξετάσεις.

Το σίγουρο πάντως είναι ότι έχω μακρόπνοα σχέδια για τη ζωή μου. Θέλω να απολαύσω τη ζωή μου, είμαι ονειροπόλος και είμαι αποφασισμένος να πετύχω.

 

Ο αδελφός του Βryan, ο John, επίσης συμμετείχε στο πρόγραμμα.
Αναφέρεται στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης.
Αναφέρεται στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης.
Αναφέρεται στο έργο Μποτάρι, 2005-2017.
Αναφέρεται στο έργο Το κουτσό, 1974.
Αναφέρεται στο έργο Αθήνα, Παρθενώνας, 2007-2008.